Чӑваш патшалӑх филармонийӗ чӑвашла юрлакан ачасен республикӑри «Мехел» IX телекурав конкурсне хутшӑнмашкӑн заявкӑсем йышӑнма тытӑннӑ.
Ӑмӑрту виҫӗ ӳсемпе иртӗ: 6-9, 10-13, 14-17 ҫултисем. Икӗ номинаци пулӗ: «Пӗччен юрлани» тата «Ансамбльсемпе хорсем». Конкурсҫӑсен чӑвашла юрӑ юрламалла.
Конкурса хутшӑнмашкӑн заявкӑсене нарӑсӑн 25-мӗшӗччен памалла. Ҫак адреспа йышӑнаҫҫӗ: Шупашкар хули, Президент бульварӗ, 9-мӗш ҫурт (Чӑваш патшалӑх филармонийӗ), 419-мӗш пӳлӗм. Заявкӑсене 62-43-69 номерпе факспа та йышӑнаҫҫӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон — 62-11-05.
Списока тата кам хыҫҫӑн кам сцена ҫине тухмаллине Чӑваш патшалӑх филармонин сайтӗнче вырнаҫтарӗҫ.
Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли вилӗмсӗр Константин Иванов ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалласа «Нарспиана» ҫӗнӗ программа хатӗрленӗ. Оркестрӑн аслӑ администраторӗ Марина Подъячева ун пирки «хӑйӗн илемӗпе тата пуянлӑхӗпе тӗлӗнмелле» тесе пӗлтерет.
«Нарпи» поэма тӑрӑх хатӗрленӗ музыкӑпа сӑвӑ реминисценцийӗнче Г. Хирпӳн «Нарспи» оперинчи сыпӑксем, Ф. Васильевӑн «Слакпуҫ юррисем» хор валли ҫырнӑ юррисем, А. Асламасӑн, Ф. Павловӑн, И. Пустыльникӑн, В. Иванишинӑн хайлавӗсем янӑрӗҫ.
Тӗлӗнмелле программӑллӑ концерта кӑрлачӑн 29-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн залне йыхравлаҫҫӗ. Ҫӗнӗ программӑна окрестрӑн илемлӗх ертӳҫи тата тӗп дирижерӗ Морис Яклашкин хатӗрленӗ.
Солисчӗсем, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Татьяна Сергеева Михаил Мокшанов, ҫавӑн пекех Василий Николаев, Елена Игнатьева, Юрий Унегеров. Вулаканӗсем — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Филиппов тата Екатерина Александрова.
Раштавӑн 16-мӗшӗнче Шупашкарти филармони залӗнче «Юхать юхӑм шыв» вокалпа хореографи композицийӗн премьера кӑтартӑвӗ иртнӗ. Ӑна Чӑваш Республикин Элтеперӗн Гранчӗпе сцена ҫине кӑларнӑ.
Филармонин тулли залне чӑваш фольклорне юратакансем пуҫтарӑннӑ. Ҫав йышра тӗрлӗ ҫулхисем пулнӑ. Концерт пуҫланас умӗн халӑх умне тухнӑ ансамблӗн ертӳҫи, Раҫҫей халӑх артисчӗ Юрий Васильев проектпа паллаштарнӑ. Музыка хайлавне пухма тӳпе хывнисене вӑл ятран асӑнса хӑварнӑ. Вӗсен шутӗнче фольклора пухакансем те, композиторсем те пур. Сӑмахран, Зинаида Козлова, Лолита Чекушкина, Елена Шурту, Александр Осипов.
Куракансем ҫӗнӗ юрӑсене кӑмӑлтан итленипе, ташӑсемпе киленнипе пӗрлех ҫӗнӗ тумтире те асӑрханах. Ара, ку композици валли ҫӗнӗрен ҫӗлеттернӗ. Пӗтӗмпе 80-а яхӑн костюм ҫӗлеттернӗ, 110 ытла мӑшӑр пушмак туяннӑ. Концерт «Слакпуҫӗнчи туй» вокалпа хореографи сюитипе вӗҫленнӗ.
Ӗнер Чӑваш патшалӑх филармонийӗн концерт залӗнче Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин черетлӗ сезон уҫӑлнӑ. Ҫак кун Пӗтӗм тӗнчери музыка кунӗпе пӗр килнӗ. Уява пуҫарма хӑй вӑхӑтӗнче Дмитрий Шостакович композитор сӗннӗ.
Концерт программине Ф. Шубертӑн 8-мӗш симфонийӗпе уҫнӑ. Ун хыҫҫӑн Дж. Россинин «Сорока-воровка» оперин увертюри янӑранӑ. Иккӗмӗш пайра К. Орфӑн «Бернауэрин» хайлавӗ куракана савӑнтарнӑ. Ӑна пирӗн ҫӗршывра иккӗмӗш хут кӑна куракан патне ҫитернӗ. Чи малтан ӑна Питӗрте 2005 ҫулта янӑратнӑ. Пирӗн республикӑшӑн вӑл — премьера. Бавари пьеси композиторӑн юратнӑ хайлавӗ пулнӑ. Унӑн никӗсӗнче — Агнесс Бернауэрин герцогиня пирки калакан легенда. Тухатмӑш тесе суя сӑмах кӑларнӑ хыҫҫӑн ӑна Танайра (Дунайра) путарса вӗлернӗ. Халӗ вӑл — Баваринчи чи хисеплӗ сӑваплӑ ҫынсен шутӗнче. «Бернауэрин» хайлава симфони оркестрӗ тата симфони капеллин хорӗ, «Классика» муниципалитетӑн юрӑ капелли янӑратнӑ. Солисчӗсем — Юлия Маркитанова (сопрано), Василий Николаев (тенор), Алексей Петров (баритон), Динара Юнисова (сопрано), вулаканӗ — Екатерина Александрова. Дирижерӗ — Раҫҫейӗн халӑх артисчӗ Морис Яклашкин.
Республикӑри тӗллевлӗ инвестици программине пурнӑҫлама кӑҫал 67 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Тупраран пысӑк пайӗ, 25 миллион тенкӗ, Чӑваш патшалӑх филармонине лекӗ.
Кунсӑр пуҫне патшалӑх субсидийӗ Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрне 15 миллион тенкӗ тивӗҫӗ, Трактор тӑвакансен культура керменне — 5 миллион, А.Г. Николаев летчик-космонавтӑн мемориал комплексне — 7 миллион, А.Г. Николаев паркне — 7 миллион, Чӑваш патшалӑх пукане театрне — 10 миллион.
Халӗ Чӑваш Енӗн Патшалӑх истори архивӗн ҫуртне тӗплӗн юсаҫҫӗ.
Чӑваш ҫамрӑксен театрне уйрӑм ҫурта куҫарасси пирки хальлӗхе ӗмӗтленме те тӑмасть-тӗр.
Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче черетлӗ 46-мӗш концерт сезонне хупать. Ҫав каҫ куракансене ҫӗршыври паллӑ музыкантсемпе тата ҫӗнӗ музыка хайлавӗсемпе курнӑҫу кӗтӗ.
Концерта Н.А. Римский-Корсаковӑн «Светлый праздник» увертюрипе уҫӑлӗ. Православи юррисенчен тӑракан хайлавсем хыҫҫӑн симфони капеллин хорӗн тата муниципалитетӑн «Классика» юрӑ капеллин концерчӗ малалла тӑсӗ. Пӗтӗм Раҫҫейри конкурссен лауреачӗ Наталья Яклашкина ертсе пынипе вӗсем С.В. Рахманиновӑн тата А. Николаев-Струмскин хайлавӗсене янӑратӗҫ.
Ҫӗршыври паллӑ сцена ӑстисем те концерта хутшӑнмалла. Акӑ, Раҫҫей тата Тутарстан халӑх артисчӗ Рубин Абдуллин органпа, Раҫҫей халӑх артисчӗ Михаил Гантварг (вӑл Питӗрти Н.А. Римский-Корсаков ячӗллӗ консерваторие ертсе пырать) сӗрме купӑспа (скрипкӑпа) калӗ. Шупашкарта вӑл финн композиторӗн Я. Сибелиусӑн оркестрпа сӗрме купӑс валли ҫырнӑ концертне янӑратӗ.
Акан 18-мӗшӗнче (ку кун эрнекуна лекет) Шупашкарти Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче Тӑвай ентешлӗхӗн кунӗ иртӗ. Пуҫламӑшӗ 18 сехет ҫурӑра. Тӳлевсӗр кӗртеҫҫӗ.
Программӑра: Тӑвай районӗнчен тухнӑ паллӑ юрӑҫсен концерчӗ, Тӑвай райповӗ туса кӑларакан апат-ҫимӗҫӗн суту-куравӗ, алӗҫ ӑҫтисен куравӗ.
Тӑвайсем пурне те уява йыхравлаҫҫӗ!
Шупашкарти Филармони залӗнче ача-пӑча чӑваш юррин республикӑри саккӑрмӗш фестивалӗ иртнӗ. Кӑҫалхипе ӑна саккӑрмӗш хут йӗркеленӗ.
Пӗрремӗш суйлав турӗ хыҫҫӑн жюри 11 хор коллективне тата тӗрлӗ ҫулхи 40 солиста юрӑ ӑмӑртӑвне хутшӑнма ирӗк панӑ. Унта хутшӑнакансен пултарулӑхне ҫулсерен вӑйлӑрах та вӑйлӑрах тӗрӗсленине палӑртаҫҫӗ. Чӑваш чӗлхипе шӑкӑлтатса калаҫма пӗлменнисем те конкурса ҫитме ӗмӗтленеҫҫӗ иккен. Ҫавна май вӗсен чӗлхене туптама тивет. Ҫак шухӑша Ҫӗнӗ Шупашкарти ача-пӑчан музыка шкулӗнче Ольга Кондратьева та палӑртнӑ. Красноармейскинчен килнӗ Елена Иванова шучӗпе вара конкурс чӑваш чӗлхин, юррин тата кӗввин илемне кӑтартма тата палӑртма май парать.
Гала-концерт ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче иртмелле.
Эрнекун, пушӑн 21-мӗшӗнче, Хусанта тухса тӑракан Тутарстан чӑвашӗсен «Сувар» хаҫӑчӗ 20 ҫул тултарнине паллӑ турӗ.
Чи малтанах «Чӑвашла тухакан пичет МИХӗсен аталану йывӑрлӑхӗсем» ятлӑ ҫавра сӗтел тата Тутарстанри хуҫатҫӑсем валли ятарлӑ семинар иртрӗ. Хаҫатҫӑсене семинар вулама Шупашкартан ЧПУ преподавателӗсем килнӗччӗ.
Ҫавра сӗтеле Атӑлпа Урал тӑрӑхӗнчи чӑвашла тухакан МИХсен тӗп редакторӗсем хутшӑнчӗҫ: «Урал сассинчен» — Юрий Михайлов, «Сувар» хаҫатран — Константин Малышев, «Хыпар» издательство ҫуртӗнчен — Михаил Арланов, Чӗмпӗрти «Канаш» хаҫатӗнчен — Николай Ларионов, «Асамат & Шевле» издательствӑран — Владислав Николаев, Чӑваш халӑх сайтӗнчен — Николай (Аҫтахар) Плотников тата ытти хӑш-пӗр хӑнасем. Вӗсем халӑх тӗтелӗсене (выр. социальные сети) ытларах тухмалли пирки; чӑвашла тухакан хаҫатсем валли реклама таврашне епле пухмаллине; чӑвашла хаҫатсем валли пӗрлешӳллӗ материал кӑларас ыйтӑва тата ыттине сӳтсе яврӗҫ.
«Сувар» хаҫатра ӗҫленӗ тата хальхи вӑхӑтра тӑрӑшакансене парнесемпе чысланӑ тата ыр сӑмахсемпе аса илнӗ хыҫҫӑн тӗрлӗ тӑрӑхран килнӗ хӑнасем Хусанти Ар масарне ҫул тытрӗҫ, Николай Василевич Никольскийӗн вил тӑпри ҫине чечексем хучӗҫ.
Ыран, нарӑсӑн 12-мӗшӗнче, 17 сехетре «Сӗтев» хаҫат Шупашкарти филармонире хӑйӗн юбилейне ирттерӗ.
Мероприяти канашлу евӗрлӗ иртӗ, хыҫҫӑн — савӑнӑҫлӑ концерт. Канашлу ячӗ — «Чӑваш Енӗн экономика, социаллӑ тата политика аталанӑвӗн альтернативла ҫулӗ».
Меропритие йӗркелекенӗ — Чӑваш Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Андрей Кулагин.
Тӳлевсӗр. Уява пурне те йыхравлаҫҫӗ.
-1.7 °C